W Polsce rozwiązanie problemów ze zdrowiem kojarzymy z lekami, nie ma świadomości, że są inne metody radzenia sobie z dolegliwościami niż farmakologia. Polacy kupują coraz więcej leków bez recepty, a wiele osób idąc do lekarza oczekuje przepisania recepty. Kolejnym problemem jest branie kolejnych leków, żeby łagodzić skutki uboczne leków już stosowanych.
Dlaczego tak jest?
Na nawyk sięgania po tabletki wpływ mają na pewno wszechobecne reklamy produktów na różne dolegliwości. Wystarczy posłuchać radia lub włączyć telewizor i już słyszymy co kupić, gdy nas bolą plecy, mamy problemy z trawieniem czy trudno nam zasnąć. Jesteśmy bombardowani reklamami leków i suplementów, które mają rozwiązać nasze problemy bez rezygnowania z dotychczasowych przyzwyczajeń. Promują przekaz „weź tabletkę” zamiast zmiany nawyków. A przecież można inaczej: nie objadanie się zamiast tabletki na trawienie, zaplanowanie codziennej dawki relaksu zamiast tabletki uspokajającej, rozprawienie się z kontuzją zamiast tylko uciszanie pojawiającego się bólu. Niestety bardzo często nie zastanawiamy się nad przyczynami dolegliwości i nie szukamy fachowej pomocy, co w perspektywie długofalowej może okazać się dla nas zgubne.
Jak ogromny jest to rynek pokazują liczby, dane pochodzą z analizy KRRiT (2015) oraz ONE House (2020). W 1997 roku udział reklam telewizyjnych z sektora „produkty zdrowotne i leki” wynosił niecałe 5% i od tego czasu systematycznie rośnie osiągając w ostatnich latach około 20% udziału (w 2019 roku cennikowo około 6 mld zł). Środki przeciwbólowe oraz przeciwbólowe maści i żele stanowią najbardziej reklamowaną kategorię zaraz po witaminach i preparatach wzmacniających. Dostosowując się do nastrojów społecznych, w pierwszych 8 miesiącach 2020 roku wzrosły nakłady na reklamę środków uspokajających, antydepresyjnych i nasennych.
Czy mamy jakiś wybór?
Lekarstwem na wiele problemów, nie tylko bólowych, jest ruch. Stąd mimo upływu wieków, wciąż jest aktualne powiedzenie Wojciecha Oczko, lekarza królów polskich (Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy): Ruch zastąpi prawie każdy lek, podczas gdy żaden lek nie zastąpi ruchu. Gdy zaczynamy mieć problemy z bólem (głowy, pleców, stawów), z zasypianiem, z obniżeniem nastroju często wystarczy wdrożyć profilaktykę, czyli więcej się ruszać, wyspać się, wybrać na spacer do lasu (albo przynajmniej do parku). Jednak nie w każdym przypadku zdołamy pomóc sobie sami. Z ruchem, który ma leczyć, jest tak jak z lekami: ruch też musi być odpowiednio dobrany i właściwie dawkowany.
Specjalistami od leczenia ruchem są fizjoterapeuci. Fizjoterapia może skutecznie wspomagać proces leczenia. Działać przeciwbólowo zmniejszając częstotliwość dolegliwości i pozwalając znacząco zmniejszyć ilość stosowanych środków przeciwbólowych w powszechnie występujących bólach kręgosłupa czy głowy. Gdy dolegliwości bólowe mięśni i stawów „leczymy” jedynie środkami przeciwbólowymi, nie działamy na przyczynę problemu, a jedynie na objaw.
Wielu ludzi woli wziąć tabletkę niż wprowadzić dobre nawyki: poprawić dietę, zadbać o odpowiednią aktywność fizyczną i odpoczynek, bo one wymagają więcej wysiłku. Warto pamiętać o opcji jaką jest fizjoterapia.
Linki warte uwagi:
Marketing farmaceutyczny w Polsce – analiza rynku
Co warto wiedzieć o suplementach diety wraz z poradnikiem konsumenckim i porównaniem różnic pomiędzy lekami a suplementami diety, Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Pile
https://www.gov.pl/web/psse-pila/co-warto-wiedziec-o-suplementach-diety
Analiza KRRiT, Emisja przekazów handlowych produktów zdrowotnych w programach telewizyjnych
Analiza ONE House, COVID-19: Jak zmienił się rynek telewizyjny?
https://one-house.pl/jak-covid-19-wplynal-na-rynek-reklamy-tv-i-preparatow-farmaceutycznych/